Mijn vriendin belde me vanuit het ziekenhuis – ze hadden de oorzaak gevonden voor de vreemde vlekken in haar gezichtsveld. Er zat een tumor in haar hersenen die snel was verwijderd, maar er waren uitzaaiingen. Ze was wakker geschud. Zou ik langs kunnen komen om haar te helpen met het schrijven van haar levenstestament?

Patricia was een superslimme, slimme financieel directeur van een liefdadigheidsinstelling, moeder van een zestienjarige dochter en getrouwd met Paul, haar toegewijde echtgenoot. Wij mediteerden en studeerden vaak samen, maar ik kende haar meer als iemand die altijd klaarstond om in actie te komen om dingen te helpen organiseren. Ze was niet het type dat alleen maar eindeloze uren op haar meditatiekussen doorbracht, maar haar houding en kijk op het leven waren wel die van een spirituele beoefenaar – iemand die de flow en humor in het leven ziet. Alles wat ze deed had een lichtheid en realisme tegelijk.

Toen ze in dat ziekenhuisbed lag, deelde ze dat ze zich realiseerde dat, wat er de komende maanden ook met haar zou gebeuren, ze zich moest voorbereiden op de dood. Niets anders was zo belangrijk als dat.

Uiteindelijk kon ze naar huis en terwijl ze herstelde van de operatie, konden we gaan zitten en al haar medische en spirituele wensen opschrijven. Wie ze om zich heen zou willen hebben als ze zou sterven, wat voor sfeer ze voor haar zouden moeten creëren, waar ze aan herinnerd zou willen worden zodat haar geest kalm en ontspannen zou zijn. We spraken over wat haar zou storen en wat haar rust en vertrouwen zou brengen. Over afscheid nemen van vrienden en familie, thuis blijven of in een hospice en hoe dit alles paste bij wat haar dochter en man nodig hadden. Het was een opluchting om te weten dat er een plan was voor het ondenkbare.

Maanden later, toen duidelijk werd dat het ondenkbare toch zou gebeuren, werd Patricia’s levenstestament een leidraad, een handleiding voor de zorg en sfeer om haar heen. Veel dingen liepen anders dan ze had gepland, maar omdat we het plan hadden, wisten we hoe we volgens haar wensen moesten navigeren. Haar man was rustig, omdat hij wist dat we bij elke stap hadden bedacht wat hij moest doen. Het uitvoeren van haar wensen werd bijna een betekenisvol ritueel, een waardevol kanaal en focus voor alle liefde en zorg die hij en de familie over haar uitstortten.

Patricia overleed uiteindelijk thuis. Zoals ze had gewenst, deelden we haar laatste herinneringen voor het moment van overlijden, zodat haar laatste gedachte aan haar meditatie kon zijn. Ze stierf heel vredig, zonder pijnstillers of verdoving.

Veel dingen in Patricia’s laatste weken en dagen maakten een diepe indruk op me – haar kalmte en focus op haar meditatie en gebed en het feit dat ze heel weinig emotionele steun van ons nodig had. Ze was duidelijk over wat er met haar gebeurde en hoe ze wilde zijn als ze stierf. Zelfs de wijkverpleegkundigen die op bezoek kwamen, merkten op dat ze niet gewend waren om iemand zo kalm en goed voorbereid te zien. Wat me echter het meest bijbleef, was hoeveel troost het haar man gaf om terug te kijken en te weten dat hij haar wensen op de best mogelijke manier had uitgevoerd. Hij had de liefdevolle, vredige sfeer om haar heen gecreëerd die ze nodig had om los te kunnen laten. Hun dochter kon ook deel uitmaken van die omgeving en zien dat haar moeders dood, hoewel hartverscheurend, niets was om over in paniek te raken. Zelfs twee jaar later, ondanks Paul’s verdriet en droefheid, overstroomde zijn dankbaarheid voor dit alles.

Als we ons voorbereiden op het ondenkbare, kan de ervaring van ziekte, dood en verlies volkomen transformeren.