Deze vraag hoor ik niet vaak van zorgverleners of mantelzorgers. Vaker hoor ik een gedeclameerd feit: het moet maar. Want de ander heeft je nodig. Het is heel moeilijk om rust te nemen als je denkt dat de ander daardoor niet voldoende zorg krijgt. Dus die rust stel je uit totdat het wél kan. Maar dat moment komt vaak niet.

Verantwoordelijkheidsgevoel in de zorg

Je verantwoordelijk voelen voor het herstel, het welzijn, de zorg voor een ander. Dat is een mooi ding toch? Er zijn immers genoeg mensen die zich niets aantrekken van de eenzaamheid van een buurman of ziekte van een alleenstaande vriendin. Maar het gevoel hebben dat de ander niet zonder jou kan, dat is iets ánders. Dit is waar zorg voor een ander van een vrijwillig, openhartig iets, kan overgaan in een plichtsgevoel, een zware last, een inbreuk op je vrijheid.

Multi-tasking in de zorg

Ik ben een tijd “mantelzorger” geweest voor mijn man. Hij moest behandeld worden voor blaaskanker en ik besloot dat hij heel goed en gezond moest eten. Ik werd de fulltime kok in huis. Én gezelschap bij medische afspraken, én meedenker bij keuzes. Én emotionele spons voor alle tegenvallers. Hij had geluk – het was niet een ernstige vorm van kanker en hij genas goed. En toch… ik was er mentaal continu mee bezig. Ik kreeg zware migraines en andere klachten. Maar ja, dat was toch minder belangrijk dan zijn behandeling.

Aandacht voor het lichaam

Een vriendin bood aan om eens in de paar weken langs te komen om mij een shiatsu massage te geven. Wat een heerlijkheid! Ik hoefde niks te organiseren of te ondernemen. Ze kwam naar me toe en omringde me met zorg. Mijn lichaam kreeg de hoognodige aandacht en zo kon ik met nieuwe energie weer verder.

De mantelzorger vergeet zichzelf

Op een dag viel opeens het kwartje – ik vertel altijd bij onze cursussen en trainingen hoe belangrijk het is om goed voor jezelf te zorgen. Nu begreep ik waarom dat zo moeilijk kan zijn. Het was niet eens dat ik mezelf niet de moeite waard vond. Ik was mezelf simpelweg vergeten. Mijn aandacht was volledig gefocust op mijn man, waardoor ik niet meer in de gaten had dat ik zo moe of gespannen was.

Zelf-zorg voor de mantelzorger

Ik hoorde ooit over een vrouw die langdurig voor haar zieke man zorgde. Ze regelde hulp in de weekenden zodat zij weg kon. Naar een hotel waar ze genoot van de spa, lekker eten en goede nachtrust. Wat een negatieve reacties kreeg ze van haar omgeving! Zo egocentrisch! Hoe kon ze haar man verlaten om zichzelf te vertroetelen in een hotel? Haar reactie was: ‘Dit is wat ik nodig heb om de zorg voor mijn man op een goede manier vol te kunnen houden.’

Wat heb ik nodig om de zorg vol te houden?

Wat als alle mantelzorgers gingen nadenken over wat ze nodig hebben om de zorg vol te kunnen houden – en als ze dat ook gingen vragen? Een logeerplek, een sociale afspraak, of wat fysieke zorg?! Misschien is er hulp voor nodig om dit te regelen. Niet iedereen kan een hotel betalen. Maar we kunnen elkaar helpen – het is nódig dat we elkaar helpen; mantelzorg kan je niet alleen doen.

Hoe ondersteun je een mantelzorger?

Kan je een logeerplek bieden aan een vriend die intensief voor een naaste zorgt? Of één keer in de maand vaste prik, koffie, kletsen en gebak doen? Of een massage bieden thuis? Of een lekkere ovenschotel maken die ze alleen maar in de oven hoeven zetten? Een luisterend oor bieden zodat de ander zijn verhaal kwijt kan is zó kostbaar! Zonder adviezen of oplossingen, gewoon simpele belangstelling… naast de ander lopen in z’n verhaal vol vragen en onzekerheden.

Zorgen voor jezelf als ‘vaste prik’

Er zijn geen kant en klare oplossingen voor de uitdagingen van mantelzorg. Maar als iedere mantelzorger één ‘vaste prik’ had om zichzelf mee op te laden, dan zou het zomaar beter vol te houden kunnen zijn. Want het moet maar… toch? En we zijn onszelf anders vergeten. Heb jij nog meer tips voor mantelzorgers of vrienden/kennissen van mantelzorgers? We horen graag van je! Hieronder bij de opmerkingen of stuur ons een e-mail